Projekt nr 5 – Wykorzystanie „ukrytej” wody,
prowadząca mgr Joanna Piwowarczyk IO PAN



Wyobraź sobie, że jesteś żabą, traszką lub wodnym chrząszczem i szukasz wody – choćby płytkiej kałuży, oczka wodnego, beczki z deszczówką, małego stawu czy rozlewiska. Przejdź w swojej dzielnicy kilka ulic – zaznacz na mapie każde miejsce gdzie zobaczyłeś lustro wody. Zrób zdjęcie każdego takiego miejsca. Po zebraniu danych z co najmniej 10 ulic – lub 5km dróg leśnych i polnych, przedstaw je w Tabeli 1 oraz na mapie. Pokaż wyniki swych obserwacji i zadaj 4 pytania z Tabeli 2 kolegom, rodzicom, znajomym – tak by uzyskać odpowiedzi od co najmniej 10 osób.

Wykorzystanie ukrytej wody przez ludzi – projekt pokazuje, które z form „ukrytej wody” są wykorzystywane i w jaki sposób. Zabawa, wypoczynek, czerpanie wody dla upraw, mycie samochodów i wiele innych form wykorzystywania mało widocznych źródeł wody będzie badane przez obserwacje, wywiady i ankiety.

Obserwacje terenowe
Przed przystąpieniem do obserwacji terenowych należy zaopatrzyć się w mapę eksplorowanego terenu (np wydruk z googlemap), aparat fotograficzny i ewentualnie urządzenie do geopozycjonowania (GPS, aparat fotograficzny lub telefon komórkowy z GPS). Ustala się nastepnie trasę dokonywania obserwacji w terenie (las, obszar zagospodarowany) w zależności od dysponowanego czasu (na trasę o długości 4 km należy przeznaczyć około 1.5 godziny). Grupę osób biorących udział w obserwacji należy podzielić na 2-5 osobowe zespoły zaopatrzone w mapę i aparat fotograficzny oraz ew. urządzenie GPS. W czasie przejścia wyznaczonego odcinka należy uważnie obserwować otoczenie, zwracając szczególnie uwagę na wszelakiego rodzaju zagłębienia terenu, gdzie spodziewać się można terenów podmokłych, bagnisk lub zwyczajnych płytkich lecz stałych kałuż wody. Obserwacje prowadzimy również w pewnej odległości od wyznaczonej ścieżki. Wszystkie rodzaje „ukrytej wody” – potoki, strumienie, rowy, kałuże, tereny podmokłe... zaznaczamy na mapie. W miejscach ich występowania wykonujemy serię zdjęć poglądowych z opisem lub geopozycją w celu ich późniejszej identyfikacji. Informacje o miejscu oraz rodzaju „ukrytej wody” wprowadzamy do arkusza roboczego (odpowiedni załącznik). W przypadku braku miejsc podmokłych w czasie prowadzonych obserwacji fakt ten notujemy w uwagach w naszym arkuszu roboczym obserwacji.



Mapa z rozmieszczeniem tras badań uktytej wody przez poszczególnych partnerów projektu


Ankiety
W każdym z analizowanych miejsc „ukrytej wody” badanie składa się z trzech etapów:
- najpierw obserwujemy miejsce „ukrytej wody”, żeby zaobserwować zachowanie ludzi (czy przechodzą obojętnie, oglądają żaby albo kałuże, bawią się, wyrzucają śmieci itp. ) - następnie zadajemy 4 podstawowe pytanie co najmniej 10 osobom (nie mniej niż 5 dorosłych), najlepiej na miejscu w terenie, ale można pokazać zdjęcie i opowiedzieć o tym miejscu np. w szkole czy w domu i potem pytać obecnych o ich zdanie. - trzeci etap, to dyskusja w gronie osób zbierających dane – jakie waszym zdaniem są wszystkie możliwe relacje ludzi z badaną przez was ukrytą wodą? Spiszcie wszystkie, które przyjdą wam do głowy (np. „kałuże są miejscem, gdzie człowiek może zostać ochlapany błotem”)

Tabela 1. Dane o miejscach, gdzie znaleziono małe, powierzchniowe zbiorniki wodne.


(do pobrania)      formularz zbioru danych


Tabela 2. Po zapoznaniu się z mapą „ukrytej wody” odpowiedz na pytania (1 arkusz dla 1 osoby).


(do pobrania)      formularz zbioru danych




back   home